اقتصاد دانش بنیان:
اقتصاد دانش بنیان یک حوزه تحقیقاتی است که به بررسی تأثیرات دانش، فناوری و نوآوری در رشد و توسعه اقتصادی می‌پردازد. در این حوزه، توجه به دانش، علم، فناوری و نوآوری به عنوان عوامل اصلی رشد و توسعه اقتصادی، بسیار مهم است. اقتصاد دانش بنیان، در واقع، تلاشی برای توسعه و پیشرفت اقتصادی است که بر اساس دانش، فناوری و نوآوری انجام می‌شود.
علم و فناوری همواره بخشی از رشد و توسعه اقتصادی بوده‌اند ولی با پیدایش اقتصاد دانش بنیان، تمرکز بر دانش، فناوری و نوآوری بیشتر شده است. از طرفی، فناوری و دانش به طور مداوم تغییر می‌کنند و برای اینکه برای تغییرات آنها آماده باشیم، باید با استفاده از دانش دیگری نیز آنها را بهبود دهیم. این رویکرد به دانش، به عنوان یکی از مهمترین عوامل رشد و توسعه اقتصادی، در اقتصاد دانش بنیان مورد توجه قرار می‌گیرد.
تعریف اقتصاد دانش بنیان:
اقتصاد دانش بنیان، به عنوان یک حوزه تحقیقاتی، تلاشی برای توسعه اقتصادی است که بر اساس دانش، فناوری و نوآوری انجام می‌شود. در این حوزه، توجه به دانش، علم، فناوری و نوآوری به عنوان عوامل اصلی رشد و توسعه اقتصادی، بسیار مهم است. به طور خلاصه، اقتصاد دانش بنیان یک رویکرد جدید به توسعه اقتصادی است که بر اساس دانش، فناوری و نوآوری انجام می‌شود.
تاریخچه اقتصاد دانش بنیان:
تاریخچه اقتصاد دانش بنیان، به دوران پس از جنگ جهانی دوم بازمی‌گردد. در این دوران، توجه به دانش و تکنولوژی به عنوان عوامل اصلی رشد و توسعه اقتصادی، بیشتر شده است. در دهه ۱۹۶۰، نوآوری به عنوان عاملی برای تحقق توسعه اقتصادی شناخته شد و در دهه ۱۹۷۰، نظریه‌های اقتصاد دانش بنیاد به وجود آمدند.
یکی از اهداف اصلی اقتصاد دانش بنیان، بررسی تأثیرات دانش، فناوری و نوآوری در رشد و توسعه اقتصادی است. در سال ۱۹۸۲، مایکل پورتر، اقتصاددان مشهور، نخستین بار از عبارت "اقتصاد دانش بنیان" در کتاب خود با عنوان "استراتژی رقابتی" استفاده کرد. پورتر به دنبال توسعه یک نظریه جدید درباره رقابت بود که به دانش، نوآوری و فناوری توجه داشته باشد.
در دهه ۱۹۹۰، اقتصاد دانش بنیان به عنوان یک حوزه تحقیقاتی جدید شناخته شد. در این دهه، تحقیقات بیشتری درباره نقش دانش، فناوری و نوآوری در رشد و توسعه اقتصادی انجام شد. در سال ۱۹۹۴، پیتر دراکر، اقتصاددان مشهور، برای اولین بار از عبارت "اقتصاد دانش بنیان" در کتاب خود با عنوان "روزگاری بدون مرز" استفاده کرد.
از آن به بعد، اقتصاد دانش بنیان به عنوان یک حوزه تحقیقاتی مستقل شناخته شد. در دهه ۲۰۰۰، بسیاری از سیاست‌گذاران و دانشمندان اقتصادی، به این نتیجه رسیدند که دانش، فناوری و نوآوری، برای تحقق رشد و توسعه اقتصادی، بسیار مهم هستند.
مفهوم اقتصاد دانش بنیان:
اقتصاد دانش بنیان، بر اساس تئوری‌های اقتصاد در جهان واقعی، به دنبال تحلیل بهتر و بیشتری از اثرات دانش، فناوری و نوآوری در رشد و توسعه اقتصادی است. در این رویکرد، دانش، فناوری و نوآوری به عنوان عوامل اصلی رشد و توسعه اقتصادی در نظر گرفته می‌شوند.
به عنوان مثال، اقتصاد دانش بنیان معتقد است که دانش، فناوری و نوآوری می‌توانند باعث افزایش بهره وری، کاهش هزینه‌ها، تولید کالاهای جدید و بهبود سطح زندگی افراد شوند. در این رویکرد، نوآوری به عنوان یکی از اصلی‌ترین عوامل رشد و توسعه اقتصادی شناخته می‌شود.
با توجه به اینکه در اقتصاد دانش بنیان، دانش، فناوری و نوآوری به عنوان عوامل اصلی رشد و توسعه اقتصادی در نظر گرفته می‌شوند، برای تحقق این هدف، باید به مسائلی مثل تحقیق و توسعه، سرمایه گذاری در فناوری، آموزش و پرورش، دانش آموزی، دانشگاهی و آموزش مستمر توجه شود.
در اقتصاد دانش بنیان، تحقیق و توسعه به عنوان یکی از مهمترین عوامل توسعه فناوری و نوآوری به شمار می‌روند. برای تحقق این هدف، دولت‌ها، شرکت‌ها و سازمان‌های مختلف باید به طور فعال در تحقیقات و توسعه فناوری و نوآوری سرمایه گذاری کنند. در این راستا، باید به دانشجویان، پژوهشگران و کارآفرینان اجازه داده شود تا بتوانند با تحقیق و توسعه فناوری و نوآوری، به رشد و توسعه اقتصادی کمک کنند.
سرمایه گذاری در فناوری، نیز یکی دیگر از عوامل مهم در تحقق اقتصاد دانش بنیان است. برای تحقق این هدف، سرمایه گذاری در شرکت‌های فناوری و نوآوری و همچنین ایجاد ارتباطات بین شرکت‌های فناوری و نوآوری و دانشگاه‌ها بسیار مهم است. همچنین، باید برای توسعه فناوری و نوآوری، بخش خصوصی و دولتی به طور فعال در سرمایه گذاری در این زمینه همکاری کنند.
آموزش و پرورش، دانش آموزی و دانشگاهی نیز باید از اقتصاد دانش بنیان پشتیبانی کنند. برای تحقق این هدف، باید آموزش و پرورش، دانش آموزی و دانشگاهی را به شکلی تنظیم کنیم که با ارتقای کیفیت آموزش و پرورش، دانش آموزان و دانشجویان قادر به تحقیق و توسعه فناوری و نوآوری شوند.
آموزش مستمر نیز به عنوان یکی از عوامل مهم در اقتصاد دانش بنیان شناخته می‌شود. برای تحقق این هدف، باید برای ارتقای کیفیت آموزش مستمر و آموزش‌های فنی و حرفه‌ای، بخش خصوصی و دولتی همکاری کنند و این امر به عنوان یکی از اولویت‌های اقتصاد دانش بنیان در نظر گرفته شود.
در کل، اقتصاد دانش بنیان نشان می‌دهد که برای رشد و توسعه اقتصادی، باید به فناوری، نوآوری، تحقیق و توسعه، آموزش و پرورش، دانش آموزی، دانشگاهی و آموزش مستمر توجه کنیم و در این زمینه‌ها سرمایه گذاری کنیم. همچنین، باید برای تحقق این هدف، همکاری بین بخش خصوصی و دولتی، ایجاد ارتباطات بین شرکت‌های فناوری و نوآوری و دانشگاه‌ها و توسعه فناوری و نوآوری تشویق شود.
علاوه بر این، در اقتصاد دانش بنیان، نوآوری به عنوان یکی از مهمترین عوامل توسعه اقتصادی به شمار می‌رود. نوآوری به معنای ایجاد چیزی جدید و مفید برای جامعه است. برای تحقق این هدف، باید به تحقیق و توسعه فناوری، آموزش، پرورش و دانشگاهی، سرمایه گذاری کنیم و همچنین، ایجاد فضایی برای پذیرش و شناسایی ایده‌های نوآورانه و توانمند است.
در اقتصاد دانش بنیان، کارآفرینی نیز به عنوان یکی از عوامل مهم در توسعه اقتصادی محسوب می‌شود. کارآفرینی به معنای شناسایی فرصت‌های کسب و کار، پذیرش ریسک و ایجاد کسب و کار جدید است. برای تحقق این هدف، باید به آموزش و پرورش کارآفرینان، ایجاد فضایی برای پذیرش و شناسایی فرصت‌های کسب و کار، سرمایه گذاری در کسب و کارهای نوپا و توانمند، و همچنین، ایجاد فرهنگ کارآفرینی در جامعه توجه کرد.
در اقتصاد دانش بنیان، باید به مسائل مرتبط با محیط زیست و پایداری نیز توجه کنیم. این مسائل شامل کاهش آلودگی هوا، آب و خاک، کاربرد فناوری‌های سبز، حفاظت از منابع طبیعی و توسعه پایدار است. برای تحقق این هدف، باید به تحقیقات و توسعه فناوری‌های سبز، ایجاد ارتباطات بین دانشگاه‌ها و شرکت‌های فعال در زمینه محیط زیست، و همچنین، ایجاد فضایی برای پذیرش و ارزیابی ایده‌های نوآورانه مرتبط با محیط زیست توجه کرد.
در کل، اقتصاد دانش بنیان به ما نشان می‌دهد که برای رشد و توسعه اقتصادی، باید به فناوری، نوآوری، تحقیق و توسعه، آموزش و پرورش، دانش آموزی، دانشگاهی و آموزش مستمر، کارآفرینی، محیط زیست و پایداری توجه کنیم و در این زمینه‌ها سرمایه گذاری کنیم. همچنین، باید همکاری بین بخش خصوصی و دولتی، ایجاد ارتباطات بین شرکت‌های فناوریو نوآوری و دانشگاه‌ها، توسعه فناوری و نوآوری، آموزش و پرورش کارآفرینان، ایجاد فضایی برای پذیرش و شناسایی ایده‌های نوآورانه و توانمند، و حفاظت از محیط زیست و توسعه پایدار را تشویق کنیم. این رویکرد می‌تواند به رشد و توسعه اقتصادی، اشتغال‌زایی، افزایش کیفیت زندگی جامعه و بهبود وضعیت محیط زیست کمک کند.